Ι.Ν. Αγίων Αντωνίου και Χαραλάμπους εις Κρύα Ιτεών Πατρών: «Κόπος ἐστὶ τὸ σωθῆναι»

Πέμπτη 7 Απριλίου 2016

«Κόπος ἐστὶ τὸ σωθῆναι»

00:45 | |

Ὅλοι οἱ πιστοὶ Χριστιανοὶ ποθοῦμε τὴ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, ἀλλὰ πολλὲς φορὲς ὁ τρόπος τῆς ζωῆς μας δὲν συμβαδίζει μὲ τὸν στόχο ποὺ θέλουμε νὰ ἐπιτύχουμε. Μᾶς ἀρέσει καὶ σ᾿ αὐτὴ τὴ ζωὴ νὰ ζοῦμε μὲ ἀπολαύσεις καὶ στὴν ἄλλη ζωὴ νὰ ἀπολαμβάνουμε τὴ μακαριότητα τῆς Βασιλείας τῶν οὐρανῶν. Ποθοῦμε νὰ κληρονομήσουμε τὴ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ χωρὶς καθόλου νὰ κοπιάσουμε.

Ὁ Μέγας Βασίλειος ἐπικρίνει αὐτὸ τὸν ἀνακόλουθο τρόπο ζωῆς. Γράφει στοὺς Ὅρους κατὰ πλάτος: Ἐνῶ ἐπιθυμοῦμε τὴ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, δὲν φροντίζουμε νὰ κάνουμε αὐτὰ ποὺ χρειάζονται, γιὰ νὰ τὴν κερδίσουμε. Καὶ μάλιστα φανταζόμαστε μὲ τὴ ματαιότητα τοῦ νοῦ μας ὅτι χωρὶς νὰ κοπιάσουμε γιὰ τὴν τήρηση τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ, θὰ ἐπιτύχουμε ἴσες τιμὲς μὲ αὐτοὺς ποὺ ἔχουν ἀντισταθεῖ κατὰ τῆς ἁμαρτίας μέχρι θανάτου. Ἀλλὰ ὑπάρχει κανεὶς ποὺ τὸν καιρὸ τῆς σπορᾶς παρέμενε ἀργὸς στὸ σπίτι του ἢ κοιμόταν, κι ὅταν ἦλθε ὁ θερισμός, γέμισε τὶς ἀποθῆκες του μὲ καρπό; Ὑπάρχει κανεὶς ποὺ δὲν φύτευσε, οὔτε καλλιέργησε ἀμπέλι καὶ στὸν καιρὸ τοῦ τρύγου τρύγησε σταφύλια; Ὑπάρχει κανεὶς ποὺ δὲν μπῆκε κἂν στὸ στάδιο νὰ ἀγωνιστεῖ καὶ στὸ τέλος τοῦ ἀγώνα στεφανώθηκε; Οἱ καρποὶ ἀνήκουν σ᾿ ἐκείνους ποὺ κοπιάζουν. Οἱ τιμὲς καὶ τὰ στεφάνια ἀνήκουν στοὺς νικητές (Μεγάλου Βασιλείου, Ὅροι κατὰ πλάτος, ΕΠΕ 8, 168).

Εἶναι ὁπωσδήποτε πλάνη νὰ νομίζουμε ὅτι θὰ κληρονομήσουμε τὴ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ βαδίζοντας τὴν εὐρύχωρη ὁδό. Ἡ πλατιὰ πύλη καὶ ἡ εὐρύχωρη ὁδὸς δὲν ὁδηγοῦν στὴ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, ἀλλὰ στὴν ἀπώλεια.

Αὐτὸ τὸ γνωρίζουμε θεωρητικά, ἀλλὰ στὴν πράξη τὸ ἐφαρμόζουμε ἄραγε πάντοτε; Ἂν παρατηρήσουμε ποιὲς εἶναι οἱ καθημερινές μας ἐπιλογές, θὰ διαπιστώσουμε ὅτι τὶς περισσότερες φορὲς ἐπιλέγουμε ὄχι τὸν κόπο, ἀλλὰ τὴν ἄνεση. Λόγου χάριν, μεταξὺ πολλῶν σπιτιῶν διαλέγουμε τὸ καλύτερο, μεταξὺ πολλῶν φαγητῶν τρῶμε τὸ νοστιμότερο, μεταξὺ πολλῶν στρωμάτων χρησιμοποιοῦμε τὸ ἀναπαυτικότερο. Ὅμως ἡ σωτηρία δὲν κερδίζεται μὲ τὴν ἄνεση. «Κόπος ἐστὶ τὸ σωθῆναι· καὶ πῶς πλανᾶταί τις νομίζων κατὰ πάντα ἀναπαυόμενος σωθῆναι;», σημειώνει ἔμπειρος καθοδηγὸς τῆς πνευματικῆς ζωῆς, ὁ ὅσιος Βαρσανούφιος (Ἐρωταπόκρισις ρλβ΄). Χρειάζεται νὰ κοπιάσουμε, γιὰ νὰ σωθοῦμε. Πῶς ἐμεῖς καλλιεργοῦμε τὴν ψευδαίσθηση ὅτι θὰ σωθοῦμε, ζώντας μέσα στὴν τρυφὴ καὶ στὴν ἀπόλαυση;

Ὁ θεῖος Διδάσκαλος μᾶς λέει ὅτι «ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν βιάζεται, καὶ βιασταὶ ἁρπάζουσιν αὐτὴν» (Ματθ. ια΄ [11] 12). Ἡ Βασιλεία τῶν οὐρανῶν κερδίζεται μὲ τὴ βία στὸν ἑαυτό μας. Τὴν κερδίζουν ἐκεῖνοι ποὺ τὴν ἁρπάζουν γρήγορα, πρὶν τοὺς φύγει, καὶ τὴν κρατοῦν σφικτά.

Ἀκόμη ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ μᾶς διδάσκει ὅτι «διὰ πολλῶν θλίψεων δεῖ ἡμᾶς εἰσελθεῖν εἰς τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ» (Πράξ. ιδ΄ [14] 22). Μᾶς προειδοποιεῖ ὅτι πρῶτα θὰ περάσουμε ἀπὸ δοκιμασία θλίψεων καὶ κατόπιν θὰ εἰσέλθουμε στὴ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ.

Ἀλλὰ καὶ ὁ ἀπόστολος Παῦλος γράφει στὴν Α΄ πρὸς Κορινθίους ἐπιστολή του: «Ὑποπιάζω μου τὸ σῶμα καὶ δουλαγωγῶ, μήπως ἄλλοις κηρύξας αὐτὸς ἀδόκιμος γένωμαι» (θ΄ 27). Ταλαιπωρῶ τὸ σῶμα μου καὶ τὸ μεταχειρίζομαι ὡς δοῦλο, γιὰ νὰ μὴν ἀποδοκιμασθῶ καὶ ἀποδειχθῶ ἀνάξιος τοῦ βραβείου τῆς ἄνω κλήσεως. Μπορεῖ οἱ ἄλλοι στοὺς ὁποίους κηρύττω νὰ δείξουν σπουδὴ καὶ νὰ τὸ κερδίσουν, κι ἐγὼ νὰ τὸ χάσω, ἂν δὲν ἀγωνίζομαι μὲ πόθο.

Ἄρα λοιπὸν ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ εἶναι τῶν βιαστῶν. Τὴν κερδίζουν ὄχι αὐτοὶ ποὺ ἐπιλέγουν ὡς τρόπο ζωῆς τὴ χλιδή, τὴν τρυφὴ καὶ τὴν καλοπέραση, ἀλλὰ αὐτοὶ ποὺ κυριαρχοῦν στὶς κατώτερες ἐπιθυμίες τους, στὴ λαιμαργία τους, στὴν πολυλογία τους· αὐτοὶ ποὺ ὑπομένουν τὶς στερήσεις καὶ τὴν κακοπάθεια. Διότι μὲ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ καὶ τὴ δική τους ἐπίπονη προσπάθεια ἐπιτυγχάνεται ὁ ἁγιασμὸς καὶ ἡ σωτηρία τους.

Οἱ ἅγιοι Ἀπόστολοι καὶ ὅλοι οἱ Ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας μας αὐτὸ τὸν δρόμο ἀκολούθησαν. Ἐξάγνιζαν μὲ ἀσκήσεις τὸ σῶμα τους καὶ τὸ δουλαγωγοῦσαν. Ἐμεῖς πῶς θέλουμε νὰ σωθοῦμε χωρὶς νὰ κοπιάσουμε;

«Ἀδελφέ, μὴ χαυνωθεῖς ζώντας ζωὴ μαλθακότητος. Μὴν ἀπατηθεῖς μὲ τὸν κορεσμὸ τῆς κοιλίας, οὔτε νὰ τρῶς μὲ ἡδονὴ τροφὴ ἢ ποτὸ ἐκτὸς ἀπὸ τὴν ἀνάγκη τοῦ σώματος. Δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ ζήσει κανεὶς πνευματικὴ ζωὴ χωρὶς νὰ κοπιάσει, καὶ χωρὶς ἀγώνα πνευματικὸ κανεὶς δὲν στεφανώνεται. “Ἄνευ κόπου οὐκ ἔνι ζῆσαι, καὶ ἄνευ ἀγῶνος οὐδεὶς στεφανοῦται”. Προσπάθησε νὰ σωθεῖς ἀγωνιζόμενος, καὶ θὰ σὲ βοηθήσει ὁ Θεός, ὁ Ὁποῖος θέλει νὰ σωθοῦν ὅλοι οἱ ἄνθρωποι καὶ νὰ γνωρίσουν τὴν ἀλήθεια», ἐπιλέγει ὁ ὅσιος Βαρσανούφιος (Ἐρωταποκρίσεις σλθ΄, σνθ΄).